Merkelbeek (Limburgs: Merkelbek) is een dorpskern in oostelijk Zuid-Limburg (Nederland), en maakt deel uit van de gemeente Beekdaelen. Merkelbeek ligt net ten noordwesten van Brunssum, waarop het dorp uitkijkt. Tot 1982 was Merkelbeek een zelfstandige gemeente. Van 1982 tot 2018 maakte Merkelbeek deel uit van de voormalige gemeente Onderbanken welke op 1 januari 2019 opging in Beekdaelen.
Het huidige Merkelbeek wordt gevormd door de dorpskernen Bovenste Merkelbeek en Douvergenhout (dat weer samengesteld is uit de buurtschappen Douve, Haag en Hout). Het oorspronkelijke Merkelbeek ligt deels op het grondgebied van de gemeente Brunssum, waar het onder de benaming Onderste Merkelbeek of Oud Merkelbeek bekendstaat. Merkelbeek heeft haar naam gegeven aan een beek die door het oude dorp stroomde: de Merkelbekerbeek. Deze beek is gedeeltelijk overkluisd waardoor deze niet meer over haar gehele traject herkenbaar is.
Inhoud
Heerlijkheid Oirsbeek
In 1609 werd de schepenbank van Oirsbeek, bestaande uit Oirsbeek, Amstenrade, Bingelrade en Merkelbeek door de Spaanse regering verkocht aan Arnold III Huyn van Geleen. Vanaf 1557 waren deze reeds verheven tot heerlijkheid en werden deze verpand. In 1664 ging deze heerlijkheid op in het graafschap Geleen.
Per 1796, aan het einde van de Ancien régime, werd Merkelbeek een zelfstandige gemeente, die bij de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1982 opging in de gemeente Onderbanken.
Bezienswaardigheden
- In 1234 werd Merkelbeek voor het eerst vermeld als een zelfstandige parochie. De oude parochiekerk van Merkelbeek, die voor 1876 dienstdeed, bevindt zich in Onderste Merkelbeek, dat tegenwoordig tot de gemeente Brunssum behoort.
- De Clemenskerk van Merkelbeek werd gebouwd in 1876 en is ontworpen door architect Johannes Kaiser (1842-1917) uit Venlo en gebouwd in neogotische stijl. De kerk werd in 1879 in gebruik genomen. In 1935 volgde een uitbreiding.
- Enkele boerderijen aan de Haagstraat in de buurtschap Douvergenhout.
Zie ook
Natuur en landschap
Merkelbeek ligt op het Plateau van Doenrade, op een hoogte van ongeveer 110 meter. Naar het oosten toe daalt het land in de richting van het dal van de Merkelbekerbeek die de grens met Brunssum vormt.
Hieronder treft u enkele links aan van wandelroutes in en rond Merkelbeek.
Wandelroute Bingelrade-Merkelbeek-Eetcafé Smeets.
Merkelbeek-Jabeek brouwerij.
https://www.routeyou.com/nl-nl/route/view/5824060/wandelroute/merkelbeek-jabeek-ria-15-km
Nabijgelegen kernen
Brunssum, Bingelrade, Amstenrade, Oirsbeek, Doenrade
Zie ook
Lijst van burgemeesters van Merkelbeek
Dit is een lijst van burgemeesters van de voormalige Nederlandse gemeente Merkelbeek tot die gemeente op 1 januari 1982 opging in de gemeente Onderbanken.
| Ambtsperiode | Naam burgemeester | Partij of stroming | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 18?? – 1860 | J.W. Goessens | ||
| 1860 – 18?? | G.J.A. Goessens | ||
| 1878 – 1884 | J.C. Palmen | ||
| 1884 – 18?? | M.J. Palmen | ||
| 1892 – 1896 | M.J.H. Nuchelmans | tevens burgemeester van Oirsbeek (1886-1896) | |
| 1896 – 1915 | J.H.K. van den Camp | ||
| 1915 – 1918 | L.F.J. Pijls | ||
| 1918 – 1942 | J.P.K. Gabriëls | tevens burgemeester van Oirsbeek | |
| 1943 – 1944 | J.M.L. Franssen | NSB | waarnemend, tevens waarnemend burgemeester van Jabeek |
| 1944 – 1946 | M.J.P.M. Corbeij | waarnemend | |
| 1946 – 1977 | Jos (J.J.Th.) Clement | KVP | |
| 1977 – 1980 | Ruud (R.M.G.) Vermaaten | KVP / CDA | later burgemeester van Grubbenvorst |
| 1980 – 1982 | Dries (A.B.J.) Ewalds | waarnemend; eerder burgemeester van Maasbracht |
Lijst van burgemeesters van Onderbanken
Dit is een lijst van burgemeesters van de voormalige Nederlandse gemeente Onderbanken in de provincie Limburg sinds de stichting in 1982.
| Ambtsperiode | Naam burgemeester | Partij of stroming | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 1982 – 1992 | Vincent Ritzer | D66 | |
| 1992 – 1993 | Pierre Houben | CDA | waarnemend, eerder burgemeester van Thorn en Melick en Herkenbosh |
| 16 februari 1993 – 1 december 2005 | Hub Meijers | PvdA | trad één dag voor kapbeslissing af, naar eigen zeggen omdat hij tegen het systeem van de gekozen burgemeester was |
| 2 december 2005 – 1 mei 2006 | Jos Zuidgeest | PvdA | waarnemend |
| 1 mei 2006 – 1 maart 2015 | Mirjam Clermonts-Aretz | VVD | |
| 1 maart 2015 – 31 december 2018 | Odile Wolfs | PvdA | waarnemend[1] |
Mevrouw O.M.T. Wolfs waarnemend burgemeester van de gemeente Onderbanken Nieuwsbericht Provincie Limburg d.d. 11 februari 2015